Hauerwas, prikkelend en concreet theoloog

Stanley Hauerwas spreekt in Amerika bewust over Amerikaanse thema's. Hij heeft weinig fiducie in theologie die voor alle tijden en plaatsen geldig wil zijn. Liever beoefent hij theologie met het oog op het hier en nu, schrijft dr. H.J. Paul.

Een paar jaar geleden hoorde ik Stanley Hauerwas een lezing geven aan Princeton Theological Seminary. De theoloog stond in hemdsmouwen achter een houten katheder en keek zijn publiek uitdagend aan. ‘Wie van u’, vroeg hij, ‘gaat naar een kerk die een Amerikaanse vlag naast de kansel heeft hangen? Wie van u gaat naar een kerk die Onafhankelijkheidsdag viert, of Thanksgiving, of Moederdag?’

Terwijl er luid gegniffel klonk vanuit de zaal, vervolgde Hauerwas: ‘Het spijt me te zeggen dat uw redding op het spel staat.’ Want een vlag in de kerk of een knieval voor commerciële en nationalistische feesten, dat heeft met ware godsdienst niets te maken.
Natuurlijk sprak Hauerwas deze tirade met twinkelende oogjes uit. Natuurlijk pretendeert hij de zaligheid van mensen niet te kunnen aflezen aan de inrichting van hun kerkgebouw. Hauerwas, hoogleraar christelijke ethiek aan Duke Divinity School, spreekt graag ironisch, polemisch en prikkelend.

Dat moet ik wel, verontschuldigt hij zich na afloop, als ik brave christenen onder mijn gehoor aan het denken wil zetten. Ze zijn vaak zó gewend om christelijk geloof en Amerikaans patriottisme op één hoop te gooien, dat alleen een krachtig tegengeluid hen tot nadenken kan stemmen.
Als Hauerwas vrij onomwonden stelt dat de Verenigde Staten niets met het koninkrijk der hemelen te maken hebben, dan is dat dus bedoeld als provocatie aan het adres van conservatieve christelijke Amerikanen.