column

Vol op het orgel

Een organist heeft echt iets te brengen in de eredienst en daarmee ook een belangrijke verantwoordelijkheid.

Geert Wilders vond ruim een halfjaar geleden toch de door Jolande Sap in de Tweede Kamer zo klungelig voorgestelde stekker. Stekker eruit, kabinet Rutte I weg. Maar behalve de stekker kreeg Geert al eerder een andere suggestie: het orgel. Hij zou ‘vol op het orgel’ zijn xenofobe gedachten gaan uiten. Medeonderhandelaar Ab Klink vreesde dat althans, toen hij zíjn stekker uit de onderhandelingen voor Rutte I trok. Die stekker, afijn, maar het is wel jammer dat zo’n prachtig instrument ook aan Geert gekoppeld werd. Ik weet niet van zijn kwaliteiten op het gebied van de orgelkunst. 

Mijn liefde voor het orgel is als het ware met de paplepel ingegeven. De vrienden van mijn jeugd gingen con amore voor het orgel. Bijna ieder weekend was het raak. We bezochten concerten in Maassluis, waar Feike Asma het deftige Garrelsorgel bespeelde. We hoorden Piet van Egmond de klokken imiteren op de Grote Kerk  van Dordrecht. We luisterden naar de prachtige bewerking van Psalm 25 van Willem-Hendrik Zwart op de Oude Kerk in Amsterdam. Later werd het Ben van Oosten, Kees van Eersel of de cd’s van Willem Tanke. 

Maar het mooiste is nog steeds de begeleiding van de gemeentezang. Gewoon psalmen en liederen zingen, met prachtige begeleiding, soms ‘vol op het orgel’. Organisten beseffen misschien lang niet altijd hoezeer ze gewaardeerd worden als ze op een betrokken, inspirerende manier een deel van de eredienst mogen verzorgen. De teleurstelling kan dan ook groot zijn als de organist weinig talenten heeft. In dat geval lijkt het orgel met de organist aan de haal te gaan in plaats van andersom.

Het is dan ook noodzaak dat organisten regelmatig grondig studeren, ook op de wat steviger orgelliteratuur. Want ze hebben echt iets te brengen in de eredienst en daarmee ook een belangrijke verantwoordelijkheid. Die draagt soms wel eens verder dan de preek. Hoe lang blijft het slotlied bij het uitgaan van de kerk vaak niet in de oren klinken? Je neuriet het, je fluit het, je citeert het. Kortom, je neemt het mee. De organist kan zo, mits goed gekozen, een beetje meepreken.

R. Toes