blog

God wil Zijn gaven aan eenvoudigen schenken

Op zoek naar wijsheid

Heel oud is het jaar 2015 nog niet. Wat hebben we in de kerk nodig, als we het heden bezien en de toekomst duister is? Wijsheid. Onderscheidingsvermogen. Heel gewoon: wijze vrouwen en mannen.

Paulus, de apostel die zich voor de gemeenten inzette met ‘een ijver van God’ (2 Kor.11), wilde niets liever dan die gemeenten als een reine maagd voorstellen aan Christus. Om die reden verdroeg hij het slecht als de Korinthiërs iemand toelieten ‘die een andere Jezus predikt die wij niet gepredikt hebben’ of ‘een ander evangelie dat u niet aangenomen hebt’. Het heeft ertoe geleid dat hij ‘de littekens van de Heere Jezus’ in zijn lichaam droeg. Zo iemand, die wat meegemaakt heeft, die heeft in onze tijd gezag.

Als je zijn gedachten op je in laat werken, dan begrijp je dat ‘dagelijks de zorg voor alle gemeenten hem overvalt’. Voor Paulus waren dat geen loze woorden, omdat hij ‘de Heere diende met alle nederigheid en veel tranen’, zoals hij de ouderlingen uit Efeze weten laat (Hand.20:18). Zo iemand, nederig in zijn opstelling, daar wil je wel naar luisteren.

Nieuwjaarsrede

Welke woorden zou Paulus kiezen als hij de toespraak mocht houden op de nieuwjaarsbijeenkomst van de Protestantse Kerk? Dat lijkt me geen onzinnige vraag. Ongetwijfeld zou hij voorbijgaan aan events en festivals die op de kerkelijke kalender staan, maar zou hij zijn Meester danken voor de kerk die er is, voor de onderlinge liefde en het hulpbetoon, voor de stille aandacht voor elkaar. Hij zou zijn verwondering uitspreken over allen die zich Gods medearbeider mogen noemen, die dienen in het gezin, in de gemeente, in de samenleving. En die medearbeiders zouden elkaar snel en veelbetekenend aankijken, dankbaar voor de waardering. Immers, vanzelf ging het niet, het vertonen van het beeld van God in de gebrokenheid van ons bestaan.

Ik denk dat Paulus dan even zou opkijken, ons scherp zou waarschuwen tegen verdeeldheid, tegen het bouwen op een ander fundament dan Jezus Christus. Zo scherp dat we het nooit vergeten zullen. Gelukkig is zijn toespraak hiermee niet ten einde.

Kruis van Christus

De apostel zou vast ook het woord ‘wijsheid’ in de mond nemen, dat woord zit hem hoog. Hij zou ons leren om het Evangelie niet te verkondigen met wijsheid van woorden, opdat het kruis van Christus zijn inhoud niet verliest. En tegelijk, hij zou ons aansporen als een wijs bouwmeester door de gemeente te gaan.

Ik denk dat Paulus tot slot ‘een woord voor deze tijd zou spreken’, de vinger leggend bij de angst in de wereld na de aanslagen in Parijs, bij wat politici en mensen van de media roepen. Hij zou in figuurlijke zin onze kin omhoog duwen door ons het perspectief van het Koninkrijk te schetsen: ‘Want de wijsheid van deze wereld is dwaasheid bij God.’ ‘En opnieuw: ‘De Heere kent de overwegingen van de wijzen, dat zij zinloos zijn.’ Lichter dan we kwamen zouden wij huiswaarts keren, op weg naar onze plaats in de gemeente.

Onderweg denken we na over wat wijsheid is, over de totale concentratie op en overgave aan Christus, die ons hart vervult. Wij zijn van Hem, zoals Christus van God is, geheel gericht op de wil van Zijn Vader, op de werken die Hij doet.

Salomo

Wijsheid, het is geen begrip dat alleen hoort bij de medearbeiders uit het Nieuwe Testament. Salomo, geroepen tot een taak die zijn persoon te boven ging, had van de Heilige Geest geleerd wat het op goede wijze stellen van prioriteiten is. De koning wist zich met redenen verbonden met zijn voorgeslacht: ‘Ú hebt aan mijn vader David grote goedertierenheid bewezen.’ (2 Kron. 1) Salomo wist Wie hem in het ambt gesteld had – en daarom bad hij tot God: ‘Geef mij nu wijsheid en kennis.’ Daarmee val je minder op dan met status of macht, maar is je leven oneindig meer vruchtbaar.

Als we het leven van de kerk overzien, ook na de afsluiting van de actie Kerkbalans, dan hebben we niet allereerst financiën nodig, dan zijn we niet het meest verlegen om mensen die vacatures vervullen kunnen, dan kijken we voorbij aan in eigen oog belangrijke gemeenteleden. Op zoveel plaatsen zijn we verlegen om vrouwen en mannen die wijs zijn.

Heilige Geest

Wat is dat dan wijsheid? Daarover laat de Bijbel ons niet in het onzekere. ‘De wijsheid van een schrandere is zijn eigen weg te begrijpen.’ (Spr. 14:8) Het gaat hier om het peilen van je eigen situatie, je eigen leven, wat leidt tot het juiste handelen. Naar die wijsheid moet je op zoek, die moet je vinden, die moet je ontvangen. Wie erin tekort schiet, leert (Jak. 1) dat de Heere overvloedig uitdeelt.

Raken we niet aan een van de gaven die de Heilige Geest aan de gemeente wil schenken? Wijsheid en onderscheidingsvermogen, het mogen doorzien in welke tijd wij leven, nu, op weg naar de wederkomst van Christus. Het peilen van de situatie van ons volk, waarin ‘voor het eerst meer ongelovigen dan gelovigen zijn’, zoals onderzoek in januari uitwees. Als zeventien procent van de Nederlanders gelooft in het bestaan van God, wat staat ons land en volk dan te wachten? Het peilen ook van de situatie in de kerk, in zoveel gemeenten, waarin het zomaar zou kunnen dat het kruis van Christus zijn inhoud verliest en de Geest van Christus Zich terugtrekt. Slechts degenen die met wijsheid bekleed zijn, merken het op.

De tijd duiden

Het gebed om wijsheid, waarin Salomo voorging, is onmisbaar om de tekenen van de tijd te duiden, om het Woord van God toe te passen voor vandaag, als antwoord op dreiging en terreur die toenemen en naderen. Immers, we voelen wel aan dat de reactie van premier Rutte na de aanslagen in Parijs onvoldoende is, als hij zegt: ‘Laat ons antwoorden door spot, satire en door de grap te koesteren. Vandaag zeggen we met duizenden tegelijk: handen af van onze vrijheid.’ Als discipelen van Christus roepen we niet dat we niet bang zijn, maar schuilen we bij Hem.

Ondertussen moet ons land geregeerd worden, de wereld bestuurd. Ook daarvoor is wijsheid onmisbaar. Ooit besefte de farao van Egypte dit, toen hij tegen Jozef zei (Gen. 41:39): ‘Aangezien God u dit alles heeft bekendgemaakt, is er niemand zo verstandig en wijs als u.’ En daarom is de vraag voor elke christenpoliticus en elke bestuurder wat de Heere ons bekendgemaakt heeft, levend na Pasen en na Pinksteren.

Hoeksteen

Wijs is het te doen wat de wil van God is. Dwaas is het in je hart te zeggen dat er geen God is. Ja, zelfs predikanten zijn er die niet geloven in een persoonlijke God, die het leven van de historische Jezus ontkennen en voorbijgaan aan Zijn rondwandeling op aarde, Zijn kruis en opstanding. Wat blijft er over als deze Hoeksteen omver getrokken wordt? Dan blijft er (Hebr. 10:26) geen slachtoffer voor de zonden meer over! Daarom is het ook op een nieuwjaarsbijeenkomst van de Protestantse Kerk nodig naar Paulus te luisteren.

Het mooie van deze wijsheid is dat de Heere ze aan eenvoudigen schenkt. Als we dat onderschrijven – en, kunnen we anders dan dit doen? – kijken we anders naar de gemeente, die geen optelsom is van machtige mensen, aanzienlijke personen en ‘wijzen naar het vlees’. Aan de vreze des Heeren ontspringt de wijsheid die elk mens in het leven nodig heeft, die elke gemeente niet missen kan.

Jezus’ komst

Die gemeente is geroepen om aan de overheden, aan de samenleving de ‘veelvuldige wijsheid van God’ (Ef. 3:10) bekend te maken. Die wijsheid is geheel verbonden met Jezus’ komst naar de aarde. Op die boodschap wacht de wereld, al zit ze er niet op te wachten.

Wil het in 2015 goed gaan in de kerk, in de gemeente waartoe we behoren, dan is het beslissend of we wijze vrouwen en mannen blijven ontvangen. Zij bewaren bij het Woord, zij voorkomen dat we meegevoerd worden naar een of andere leuke kerkdienst, of heen en weer geslingerd worden op de golven van de tijd. Zij leren ons hoe we onszelf in liefde aan de waarheid kunnen houden.

P.J. Vergunst