De enige keer in mijn leven dat ik een Joodse bruiloft van het begin tot het einde mocht meemaken, informeerde Adje Cohen mij over het Joodse huwelijk, de choepa. Toen de bruidegom langskwam, zei hij bijvoorbeeld: ‘Hij draagt zijn doodshemd al.’ Onder zijn trouwkleed droeg hij het rouwkleed.
Over het leven van Arthur Julius Cohen (1910-2000), ofwel Adje of Uri Cohen, heeft drs. Jaap Sanders, lange tijd de rechterhand van Cohen, een vuistdikke biografie geschreven. Het bewogen leven van een veelzijdig mens komt langs, die ‘door roeien en ruiten’ ging voor de goede zaak van zijn volksgenoten.
Ondergedoken
Cohen verhuisde in 1933 van Hamburg naar Rotterdam. Na de Duitse inval ging hij in verzet tegen de bezetter. In die tijd spande hij samen met de communistische verzetsgroep van Gerben Wagenaar. Als een van de bizarre sabotageactiviteiten tekent Sanders het verhaal op van een bakker in Rotterdam, bij wie een dochtertje van Cohen was ondergebracht. Deze vervaardigde bonbons in blauwe en rode wikkels. Die met de blauwe waren geïnfecteerd met het dodelijke cyaankali. Een verzetsvrouw in Amsterdam (Truus Oversteegen) legde het aan met een hoge Duitse officier. Tijdens ‘enige koketterieën’ – kuis onder woorden gebracht – nam ze een bonbon met het rode papiertje en bood de officier een blauwe aan, met als gevolg dat hij dood neerviel.
Adje weigert in die tijd de jodenster te dragen. Als op zeker moment de grond te heet onder zijn voeten wordt, duikt hij met zijn vrouw onder bij een gereformeerd gezin. Daar wordt aan tafel uit de Statenvertaling gelezen, na de komst van de Cohens nog uitsluitend uit het Oude Testament. Hij maakt de heftige discussies mee over de Vrijmaking van Klaas Schilder (1944). Cohen raakt derhalve wegwijs in de christelijke wereld, hetgeen hem later van pas komt. De vrouw des huizes zong op haar sterfbed: ‘God is een toevlucht voor de zijnen…’
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 30 september 2021.
Neem een jaarabonnement (€ 49,00). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!