Waar bent u naar op zoek?

Vijf niveaus in de psalmen

Dr. M.J. Paul
Door: Dr. M.J. Paul
17-03-2022

Wat gebeurt er als wij een psalm lezen of zingen? Mogen wij woorden van David op onszelf betrekken? Zo ja, hoe gebeurt dat?

Bij het zoeken naar een antwoord is het goed om te weten dat we in de psalmen vijf verschillende niveaus in betekenis zien.

Ontstaanssituatie

De meeste psalmen hebben een opschrift. Soms staat daarin de situatie van ontstaan vermeld. Psalm 3 is gedicht door David toen hij vluchtte voor zijn zoon Absalom en Psalm 18 toen hij gered werd uit hand van Saul. Deze historische informatie is geschikt om de achtergrond van de psalm te leren kennen, maar de meeste lezers zijn hierin niet geïnteresseerd. Het is ook typerend dat de opschriften weggelaten zijn in onze berijmingen.

Nazingen

Nadat de dichters hun liederen gemaakt hadden, zijn de psalmen die wij kennen, geaccepteerd voor de eredienst. Ze werden in de tempel gezongen door de Levieten. Daarbij gebeurt iets opvallends: andere Israëlieten gaan de soms zeer persoonlijke ervaringen van de dichter nazingen. Het ‘ik’ van de dichter verdwijnt naar de achtergrond. Ervaringen van nood, gebed, Gods hulp, bevrijding en dank zijn fundamentele ervaringen, die ook bij anderen herkenning oproepen. Daarom kunnen deze liederen ook in latere en andere omstandigheden gezongen worden.

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 17 maart 2022. Neem een jaarabonnement (€ 49,95). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Dr. M.J. Paul
Dr. M.J. Paul

is voorzitter van de Themagroep Hermeneutiek van het Cornelis Graafland Centrum en hoogleraar Oude Testament aan de Evangelische Theologische Faculteit te Leuven.