Oog voor handelen van God
In de Artios-bijbelstudiereeks, die door de Gereformeerde Bond op de markt gebracht wordt, zijn twee nieuwe deeltjes verschenen. Het boekje over Ruth bevat veel boeiende leesstof, het boekje over Exodus trekt wat vaker lijnen naar het leven van vandaag.
Ds. A. Langeweg schreef samen met ds. J.M. Molenaar Van slavendienst naar eredienst, terwijl ds. M. van Kooten ons in zijn boekje De hand van de HEERE meeneemt in het bijbelboek Ruth.
Exodus
De titel van het boekje over Exodus is als een vlag die de lading dekt. We lezen immers in Exodus 1 over de slavendienst van het volk Israël, terwijl we in Exodus 40 lezen over de opbouw van de tabarnakel, als een heiligdom tot eer van de Heere.
Terwijl we lezen in dit boekje, valt op dat de auteurs op allerlei momenten oog hebben voor de grote lijnen in dit bijbelboek, of – beter gezegd – voor de grote lijnen in het handelen van God, de Heere. Meer dan eens schrijven de auteurs (wie welk hoofdstuk heeft geschreven, blijft ongewis) over dat wat komen gaat in het bijbelboek Exodus. Als één ding duidelijk wordt, is het wel dit: De Heere vervult Zijn beloften die Hij aan Israël gedaan heeft. Hij is de Bevrijder, Die uiteindelijk alle eer ontvangt.
Context
Het tweede wat in het oog springt, is dat de auteurs keer op keer zorgvuldig luisteren naar de Schrift en daarbij ook oog hebben voor de context waarin de woorden klinken. Dat wordt bijvoorbeeld duidelijk bij de naamgeving van Mozes (p.20). Mosje klinkt in Egyptische oren als: zoon van. Dit kind is een zoon van de farao. In Hebreeuwse oren klinkt Mosje als: hij die optrekt.
Het laatste wat ik hier graag wil noemen, is dit: wie zorgvuldig de hoofdstukken doorleest, wordt verrast door zinnen die er als vanzelf om vragen om te blijven haken. Om één voorbeeld te noemen: de naam van God (ik ben die ik ben) is een werkwoord (p.31). Aan elk hoofdstuk is een aantal, soms heel creatieve gespreksvragen toegevoegd, die vrijwel altijd beginnen met de mooie vraag: ‘Deel met elkaar wat je hebt geleerd van de bestudering van dit hoofdstuk.’ Het boekje had wellicht wat aan kracht en overzicht gewonnen als in de inhoudsopgave de doorgaande lijn van Exodus wat meer zichtbaar was geworden.
Ruth
De Elspeter predikant M. van Kooten schreef een prachtig bijbelstudieboekje over Ruth, met als titel De hand van de HEERE. Daarmee is direct gezegd dat Zijn hand zichtbaar wordt in de geschiedenissen van Ruth. Op die manier zet de auteur ook meteen theologisch de toon.
Tegelijkertijd is er nog wel meer te zeggen over de duiding van het bijbelboek Ruth. Hoewel een algemene inleiding waarin daarop wordt ingegaan ontbreekt, wordt gaandeweg wel duidelijk hoe de auteur denkt over de theologische lijnen in dit bijbelboek: niet zozeer de ontwikkeling en het geloofsleven van Ruth staat centraal, maar veel meer de komst van Christus voor en uit mensen van wie men het niet verwachtte (p.24).
De auteur verstaat de kunst om, al wandelend door het hele boekje Ruth, op een onderhoudende wijze zijn lezer mee te nemen. Daarbij klinkt een veelheid aan stemmen uit de geschiedenis mee. Om er een paar te noemen: Onderweg leren we van Kohlbrugge, Henry, Miskotte en Revius. Deze manier van schrijven getuigt van de belezenheid van de auteur.
Nakomelingen van Naomi
Graag leg ik de vinger bij het slot van de laatste bijbelstudie, waar we kort lezen over de nakomelingen van Naomi. David wordt als laatste genoemd, maar ís de laatste niet. Het gaat uiteindelijk om de grote Zoon van David, onze Heere Jezus Christus. Van Hem geldt: ‘En de zaligheid is in geen ander, want er is onder de hemel geen andere Naam onder de mensen gegeven waardoor wij zalig moeten worden.’ (Hand.4:12)
Wie de beide boekjes naast elkaar legt, ontdekt ook verschillen. Waar ds. Van Kooten veel boeiende leesstof geeft over Ruth, kiezen de auteurs van Van slavendienst naar eredienst ervoor om wat vaker expliciet lijnen naar ons leven te trekken. Dat maakt dat er iets te kiezen valt binnen de Artios-bijbelstudiereeks. Beide keurig verzorgde boekjes zullen ongetwijfeld hun weg wel vinden naar het kringwerk of de stille bijbellezer.