Blijvende invloed
In de Netflix-serie is te zien dat het opgroeien in zo’n orthodoxe gemeenschap blijvend van invloed is
Refo’s spreken tot de verbeelding. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de grote aandacht voor een tentoonstelling als ‘Bij ons in de Biblebelt’ in het Catharijne Convent. Het intrigeert mensen dat ‘zoiets nog bestaat’. Hoe leven deze mensen en hoe denken ze? Wat maakt hen tot een groep? Hoe is het om in zo’n omgeving op te groeien?
Deze interesse beperkt zich niet alleen tot reformatorischen, maar is er ook voor andere orthodoxe of strikte geloofsgemeenschappen. Dat is bijvoorbeeld te zien aan de populariteit van series op Netflix als ‘Unorthodox’. Deze serie is gebaseerd op een waargebeurd verhaal en toont onthullende inkijkjes in de strenge Joods-orthodoxe gemeenschap van Brooklyn, New York. Pruiken, pijpenkrullen, bonthoeden. En de beperkingen voor degene die als meisje geboren wordt: niet mogen studeren, niet mogen musiceren, wel zwijgen, uitgehuwelijkt worden en geacht worden zo snel mogelijk kinderen te baren.
Deze serie heeft wereldwijd aandacht gekregen. Niet alleen binnen de Joodse gemeenschap, maar ook op social media en discussiefora, YouTube-filmpjes enzovoort. Het gesprek gaat dan met name over de vraag welke vrijheid jongeren hebben om hun eigen identiteit te ontwikkelen.
Hoewel deze serie over de Joods-orthodoxe gemeenschap in New York gaat, zijn dezelfde vragen evengoed interessant als het gaat om jongeren die opgroeien in de reformatorische kring. Welke blijvende invloed heeft het opgroeien in zo’n context op de verdere ontwikkeling van een jongere? In hoeverre ontwikkelen jongeren hun eigen identiteit en welke keuzevrijheid hebben zij? En als zij vooral de identiteit van de groep aannemen, is dat dan problematisch?
In de Netflix-serie is te zien dat het opgroeien in zo’n orthodoxe gemeenschap blijvend van invloed is. Etsy (een fragiel ogend meisje) ontvlucht na twee ongelukkige huwelijksjaren de gemeenschap. Paradoxaal genoeg maakt zij de reis van haar voorouders in omgekeerde richting: ze vertrekt naar Berlijn. Ze gaat op zoek naar zichzelf en vrijheid. Ze lijkt alles achter zich te laten van haar orthodoxe verleden: de pruik verdwijnt en ze begint met musiceren. Maar aan het eind zingt ze een Jiddisch liedje. Vanuit haar tenen. Ver van de geloofsgemeenschap van Brooklyn klinkt ze Joodser dan ooit.