Bij alle vormen van consumptie moeten we waken voor ongezond, overmatig gedrag. Zo praktisch moeten we ook zijn als het gaat om de digitale voeding. Een digitaal dieet kan hard nodig zijn, en daarbij hebben opvoeders elkaar zeker nodig.
Giovanni Sartori schreef zijn essay Homo videns, over de kijkende mens, niet vanuit een nostalgisch verlangen naar een tijd zonder televisie en internet. Hij veronderstelde evenmin dat we de technische ontwikkelingen kunnen terugdraaien; deze zijn volgens hem onomkeerbaar. Wel waarschuwt Sartori voor een nutteloos leven dat alleen maar draait om het doden van de tijd. Die ernstige waarschuwing verdient het om serieus genomen te worden. Het onderstreept voluit de verantwoordelijkheid van ouders, scholen en kerken.
Verwoestende werking
Sartori wil ouders door zijn essay waarschuwen om meer verantwoordelijke ouders te worden. Dat vindt hij nodig omdat het vertrekpunt van de jongste generatie radicaal anders is dan voorheen. Voor deze kinderen geldt volgens Sartori: in den beginne was het beeld. De beelden op televisie en internet zijn de eerste school van het kind, de vermakelijke school die voorafgaat aan de saaie school.
Het grootste probleem van het kind dat gevormd is door het kijken, is volgens Sartori dat het niet leert genieten van het lezen en de kennis van de geschreven cultuur. Dat beperkt de intellectuele vorming. Ik denk dat we in bijbels licht ten minste als probleem zouden moeten toevoegen: dat de mens niet meer hoort en daardoor niet meer kan geloven.
De schets die Sartori van de kijkende mens geeft, is onrustbarend voor alle opvoeders, zowel ouders als onderwijzers en ambtsdragers. Hoe kunnen we immers op een goede wijze aan vorming (blijven) werken als dat gebeurt in een sfeer die geldt als saai ten opzichte van de vermakelijke ‘vooropleiding’ van het beeld?
"*" geeft vereiste velden aan