Muziek
In de afgelopen periode hebben we in deze kerkmuziekrubriek verschillende cd’s aangekondigd uit series met de complete orgelwerken van Bach. Daartoe behoort ook de hoogstaande serie van de organist van de Grote Sint-Laurenskerk in Alkmaar, Pieter van Dijk. In deze aantrekkelijke reeks is deel 9 verschenen, opnieuw een dubbel-cd. Hoewel Van Dijk voor deze serie verschillende orgels heeft opgezocht, zijn we voor de opnamen van dit deel weer terug bij het majestueuze Van Hagerbeer/Schnitgerorgel in genoemde kerk. Dit is misschien wel een van de indrukwekkendste orgels van Europa.
Op deze nieuwe dubbel-cd staat Die Kunst der Fuge centraal, omlijst door enkele vrije orgelwerken (uiteraard van Bach) en opnieuw een groot aantal koraalbewerkingen. Die Kunst der Fuge is geen eenvoudige muziek en vereist van speler en luisteraar veel concentratievermogen. Het is wel muziek van de hoogste orde. Aan dit grootse werk (BWV 1080) heeft Bach de laatste tien of elf jaar van zijn leven met tussenpozen gewerkt. Eigenlijk werden orgelliefhebbers voor het eerst met dit kunstwerk geconfronteerd toen de bekende (blinde) Duitse organist Helmut Walcha in de jaren vijftig van de vorige eeuw, als een van de eerste organisten, de complete orgelwerken van Bach op grammofoonplaten had opgenomen. Daaronder was ook Die Kunst der Fuge. Hij heeft dat destijds ook gedaan op het – toen nog niet gerestaureerde – orgel van de Grote Kerk in Alkmaar.
Het staat overigens wel vast dat Bach dit kunstwerk heeft gecomponeerd voor klavecimbel, maar er zijn talloze uitvoeringen gegeven met andere instrumenten. Ook op orgel klinken ze onovertroffen goed. De eerste cd van dit negende deel wordt overigens geopend met het indrukwekkende Praeludium en de Fuga e-moll (BWV 548) en daarmee is meteen de toon gezet voor deze uitermate boeiende en monumentale dubbel-cd.
Deze serie van Pieter van Dijk is bijna voltooid en mag zonder meer een project van grote klasse genoemd worden. Pieter van Dijk is een speler van internationaal formaat. Hij verdient niet alleen complimenten voor zijn uiterst muzikale en verzorgde spel, maar ook voor zijn gedegen en boeiende registratiekeuzes, die in extenso in het bijbehorende tekstboekje worden vermeld. Er is werk van gemaakt.
En nu we toch over de complete uitvoering van de orgelwerken van Bach hebben, kan ik gelijk melden dat met ingang van dit jaar in het Nationaal Orgelmuseum in Elburg op elke laatste zaterdag van de maand een Bach-concert wordt gegeven. Dit gebeurt onder het motto ‘Bach in de stad’ en er werken verschillende organisten aan mee. De cd’s van Pieter van Dijk zijn te bestellen bij DMP-records in Zaandam (via info@ dmp-records.nl; zie ook dmp-records.nl).