Op 9 november 1938, de ‘Kristallnacht’, brandden in Duitsland overal de synagogen. Bonhoeffer onderstreept in zijn bijbel Psalm 74:8: ‘Zij verbrandden al Gods ontmoetingsplaatsen in het land.’ Deze tekst kreeg die nacht zo een bijna letterlijke vervulling.
De herinnering aan deze nacht en de duisternis daarna zijn nog altijd aanwezig.
We zijn allemaal mensen met een geschiedenis en daarom spelen herinneringen in ons leven een grote rol. Vanzelfsprekend hebben we herinneringen die we koesteren, maar die soms desondanks vervagen. Even vaak hebben we herinneringen die we zouden willen vergeten, maar die helaas minder makkelijk vervagen en vergeten worden. In de afgelopen maanden ging het vaak over vragen rond de herinneringen aan (seksueel) grensoverschrijdend gedrag en meer recent over het herleven van oorlogsherinneringen door het zien van beelden van de oorlog in Oekraïne. Aan de hand van Psalm 74 geef ik een paar gedachten mee die misschien perspectief kunnen bieden voor wie worstelt met nare herinneringen.
Diepingrijpend
Herinneringen aan traumatische gebeurtenissen zijn diepingrijpend. Het is een herbeleven van gebeurtenissen die je wilde vergeten. Je voelt de pijn weer van de tijd dat je het meemaakte. De kwetsende woorden toen je werd gepest. De momenten dat er over jouw grenzen werd heengegaan. Het misbruik dat ten koste van alles verborgen moest blijven. Dingen die je misschien jaren hebt weggeduwd. Tot het niet meer kon en ze weer in alle scherpte tevoorschijn kwamen, omdat ze wakker werden geroepen door wat ons vandaag overkomt. Die herinneringen kunnen ons weer in de greep krijgen, ons verlammen en blokkeren.
Tekenen die verdwijnen
Psalm 74 is een psalm waarin traumatische herinneringen een rol spelen. Van vers 4 tot 11 worden ze genoemd: de vernietiging van ‘Gods ontmoetingsplaatsen’ en het verdwijnen van de ‘tekenen’. Het is niet helemaal duidelijk waar het, naast de tempel, bij deze ontmoetingsplaatsen over gaat. Mogelijk kan het gaan over de vernietiging van alles wat in Israël de mensen aan God heeft herinnerd.
Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 3 mei 2022.
Neem een jaarabonnement (€ 49,95). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!