Waar bent u naar op zoek?

Paulus’ brieven aan de Thessalonicenzen (2)

Pastor van pastors

Ds. M. van Leeuwen
Door: Ds. M. van Leeuwen
Jaarthema 2023: Zie, Hij komt
29-08-2023

Paulus en Silas hebben na enkele weken intensieve arbeid in Thessalonica de stad ’s nachts moeten verlaten. Dat kan als een afgang hebben gevoeld. In ieder geval was het frustrerend om een kwetsbare gemeente juist in heel moeilijke omstandigheden los te laten. Wat zal er gebeuren met hen?

Bij het lezen van de brieven krijgen we de indruk dat de tegenstanders deze situatie – het feit dat Paulus en Silas opnieuw het werk af moesten breken – hebben aangegrepen om Paulus en de zijnen zwart te maken. In de trend van: moet je kijken wat deze nieuwlichter doet, zodra het een beetje moeilijk wordt. Hij laat jullie gewoon los. Wat doen zulke woorden op den duur met de gemeente, terwijl de apostel volledig uit beeld is geraakt? Zit er niet een kern van waarheid in?

In de verdediging

‘Want u weet zelf, broeders…’, zo vervolgt dan hoofdstuk 2. Meestal is het niet zo sterk wanneer iemand in de verdediging schiet. Paulus grijpt in ieder geval de situatie aan om nogmaals te benadrukken onder welke heftige omstandigheden de gemeente in korte tijd ontstond.

Hij grijpt hierbij ook God aan, Die onze harten beproeft. Hij mag meekijken van Paulus. Ook of Paulus zijn eigen belang heeft gezocht. Integendeel. Hij gebruikt nu een aantal heel intieme voorbeelden, waarbij vooral het onvoorwaardelijke en het gevende opvalt. Hij vergelijkt zichzelf met een voedster (1 Thess.2:7) die vriendelijk haar kinderen koestert. Even verderop met een ‘vader die zijn kinderen opwekt en aanmoedigt’ (2:11).

Paulus heeft gearbeid ten koste van zichzelf. Letterlijk. In hoofdstuk 2 vers 9 lezen wij over iemand die zich inspande en moeite deed, zelfs dag en nacht werkte om niemand tot last te zijn en zo het Evangelie van God predikte. We stellen ons voor: Paulus de tentenmaker, die geen moment stil zat, wiens handen nooit rustten. Ondertussen sprak zijn mond voortdurend over God, over Jezus. Hij kwam geen oren en ogen tekort, maar gebruikte handen, voeten, ogen, oren en mond in dienst van Jezus Christus. Eigenbelang? Het blijkt bij nader inzien eerder sterke retoriek dan een zelfverdediging.

De gelovigen in Thessalonica hebben te maken met onterechte verdenkingen en worden zo tegengewerkt. Deze tegenwerking lijkt het sterkst te zijn vanuit de Joodse gemeenschap, wat het extra schrijnend maakt. Paulus refereert eraan dat ook andere christelijke gemeenten in Judea deze tegenstand hebben ervaren van de Joden. Vlijmscherp wordt de apostel tegenover zijn eigen volksgenoten, waar het aankomt op de tegenstand tegen het Evangelie. ‘Zij maken (de maat van) hun zonden vol. En de toorn is over hen gekomen tot het einde.’ Dit zijn woorden die wij vandaag met de nodige moeite lezen, vanwege onze eigen ambivalente houding in het verleden tegenover het Joodse volk. Maar hier is een Jood aan het woord in dienst van de hun beloofde Verlosser. Het weerstaan van het heil kan niet zonder ernstige gevolgen blijven.

Liefde als bewijs

Dat Paulus niet uit eigenbelang de stad verlaten heeft, wordt gaandeweg in de brief alleen maar sterker gevoeld. Ook nu Timotheüs is teruggekomen met goede berichten over de gemeente – ‘Er is daar geloof en liefde’ –, is hij niet gerustgesteld. Het verlangen wordt almaar intenser. Uit het oog (zicht) is niet uit het hart (2:17). Paulus doet er alles aan om terug te komen. Maar dat lukt niet. Hij benoemt dat als het werk van satan.

Lees de volledige tekst van dit artikel in De Waarheidsvriend van donderdag 31 augustus 2023. Neem een jaarabonnement (€ 52,50). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Ds. M. van Leeuwen
Ds. M. van Leeuwen

is predikant van de hervormde gemeente te Hierden (wijk Dorp).