Waar bent u naar op zoek?

column

Eten en drinken

Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
Door: Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
Ethische thema’s
12-02-2024

Wie herinnert zich nog 'Uit vrije wil'? Deze actiegroep van min of meer bekende Nederlanders ging veertien jaar geleden de barricaden op om te pleiten voor stervenshulp aan ouderen die hun leven voltooid achten. Een van de acties was een burgerinitiatief dat in korte tijd meer dan 100.000 handtekeningen kreeg. De boodschap was duidelijk: zo’n ‘voltooid leven’-wet moest er komen.

Maar zo’n wet kwam er niet. Iets om heel dankbaar voor te zijn. Onderzoekers legden bloot dat een doodswens vaak niet vaststaat. Dat verlangen kan verminderen of zelfs verdwijnen. Soms door een verbeterde gezondheid, een betere woonsituatie of verminderde eenzaamheid. Tegelijkertijd blijft het vaak gaan om kwetsbare mensen.

Toch is er geen reden om opgelucht adem te halen nu zo’n ‘voltooid leven’-wet op weinig politiek draagvlak kan rekenen. Er blijft een groot probleem en dat is de groeiende groep mensen die niet verder wil leven. Sommigen vragen om euthanasie, maar komen niet in aanmerking. Daarom besluiten ze het heft in eigen hand te nemen. Jaarlijks stoppen zo’n 700 mensen bewust met eten en drinken. Tot nu toe werd deze methode afgeraden voor mensen jonger dan 60 jaar, maar de artsenfederatie KNMG kwam met een handreiking waarin die leeftijdsgrens vervalt. Ook jongere mensen die niet meer willen leven, moeten volgens de KNMG hulp kunnen krijgen bij het stoppen met eten en drinken. Door zo’n stap te zetten ontstaat er immers een periode waarin krachten afnemen en verzorging nodig is. De meeste patiënten overlijden binnen één tot drie weken.

Stoppen met eten en drinken wordt gezien als recht van de patiënt. Zorgverleners zouden patiënten moeten informeren. Ze mogen zelfs gevraagd en ongevraagd wijzen op de mogelijkheid om te stoppen met eten en drinken. Familieleden en vrijwilligers blijken zelfs met hun aanwezigheid de patiënt de kracht te geven eten en drinken te blijven weigeren.

Het is een huiveringwekkende gedachte voor mensen die vechten tegen hun depressie en hun doodswens, tegen eenzaamheid en afhankelijkheid. Het is de wereld op zijn kop. In plaats van eenzaamheid uit te bannen, bannen we de eenzame mens uit. Laten we doen wat in ons vermogen ligt om dat niet te laten gebeuren.

Geïnteresseerd in meer lezenswaardige artikelen? Neem een jaarabonnement (€ 53). Als welkomstgeschenk ontvangt u De Waarheidsvriend twee maanden gratis. Of maak gebruik van onze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor € 10,-!

Drs. Elise van Hoek-Burgerhart
Drs. Elise van Hoek-Burgerhart

is als manager onderzoek en beleid werkzaam bij de NPV – Zorg voor het leven.